امکان مواجهه با حریق در هر نوع ساختمانی اجتناب ناپذیر است و در این حالت فاکتور زمان بسیار مهم است.لذا تلاش اصلی در زمینه محافظت ساختمانها با توجه به کوتاه ترین زمان ممکن صورت می پذیرد.
نتیجه این محافظت در مواجهه با آتش،پایداری و دوام ساختمان است.
سه نوع محافظت غیر عامل برای ساختمان های با سازه فولادی وجود دارد :
1. پاشش(اسپری)مواد معدنی
2. رنگ ضد حریق
3. بردهای ضد حریق
پاشش مواد معدنی : محصولات دارای خواص سیمانی بر پایه گچ و یا سیمان پرتلند هستند که بصورت اسپری به بخشهایی از فولاد که نیاز به محافظت دارد ،پاشش می شوند.این مواد شامل توده ای متخلخل با چگالی پایین می باشند که موثر از جریان و تغییر شکل ماده،پاشش می شوند. بسته به ضخامت مواد پاشش شده ، محصول می تواند تا 4 ساعت سازه را محافظت کند .
رنگ ضد حریق :
پاشش رنگ منبسط شونده ضد حریق که نام آن از فعل لاتین Tumescence می باشد که به معنی ازدیاد حجم پیدا کردن است یکی دیگر از انواع روشهای محافظت سازه می باشد.
در زمان حریق ، این محصولات که دارای غشاء نازک می باشند، منبسط و متورم می شوند و ازدیاد حجم پیدا می کنند، که این ازدیاد حجم از تاثیر مستقیم آتش بر سطح فلز جلوگیری می کند. پاشش این مواد الزاما بایستی توسط دستگاههای پاشش صنعتی باشد.
نمونه های متفاوتی از Top Coat در رنگ های مختلف و متفاوت روی این مواد با داشتن غشای نازک قرار می گیرد و طراح می تواند با تنوع رنگی که موجود است،براحتی از آن در زیبا سازی نما استفاده کند.این محصول در بهترین حالت تا 3 ساعت توانایی محافظت از فلز در مقابل حریق را دارند.
بردهای ضد حریق :
برد ها شامل مواد معدنی مقاوم در برابر حریق می باشند و طریقه نصب آنها ساده و سریع است. این محصولات ضد حریق به لحاظ زیبایی اجرا و سهولت نصب مورد توجه هستند و زمان مقاومت آنها در برابر حریق،4ساعت می باشد .
محدود سازی حریق
ساختمانها بایستی به گونه ای طراحی و ساخته شوند که در صورت مواجهه با حریق،توانایی کنترل و عدم گسترش آتش به نقاط دیگر ساختمان و ساختمانهای دیگر را داشته باشند.
حریق سبب خسارات مالی و جانی قابل توجه ای می شود.ساختمانها معمولا توسط دیوارها و سقف ها از یکدیگر جدا می شوند. برای جلوگیری از هرگونه گسترش آتش از راه سقف ها و دیوارها،بایستی تمامی مسیرهای عبور و گسترش آتش مسدود و آتش متوقف شود.لذا کلیه لوله ها،داکتها،کانالها،کابل ها بایستی کاملا محافظت شوند تا مانع عبور و گسترش حریق به طبقات بالاتر یا پایین تر شوند و از این طریق آتش را متوقف کنند.
طیف وسیعی از محصولات در ارتباط با Fire Stopping ، طراحی و تولید شده اند. این محصولات دارای پشم سنگ و بعضا حالت متورم یا منبسط کننده می باشند.می توان از انواع آن ، بالشتهایی که در آنها از مواد ضد حریق پر شده ، بتونه ، فوم ها ، ماتیک ها و الاسترها ، نام برد.
این مواد با توجه به نوع استفاده به دو دسته اصلی تقسیم میشوند:
الف)جلوگیری کننده ها از نفوذ در دیوارها،کف و سقف ها
•فیبر های پشمین
•فیبرهای معدنی
• فوم
•کیف ها - بالشتها
• لوله بند ها
•دمپرها
•ملات ها
•ژل ها و الاستر سیلیکون
ب)اتصالات بین عناصر ساخت
•فیبر معدنی
•بالشتک ها - کیف ها
•فوم ها
•ماتیک ها - عامل درزگیر ( بتونه کاری )
•بتونه ضد حریق
•بتونه الاستومریک عمل آمده
انواع متفاوتی از سقف ها و پارتیشن های مقاوم در برابر حریق وجود دارد .به لحاظ پایداری این امر ضروری است که طراح و یا مالک بداند که به چه مدت زمان مقاومت در برابر حریق نیاز است.
سیستم های مورد قبول حداقل به 60 دقیقه مقاومت در مقابل آتش می رسند.بیشتر تولیدکنندگان در تلاش برای رسیدن به این استاندارد و بالاتر از آن هستند. بردهای پرومات می توانند تا 4 ساعت در برابر حرارت ،سازه و ساختمان را ایمن کنند.
بطور معمول یک چنین سیستمهایی تا 60 دقیقه مقاومت در برابر آتش دارند ، اگر چه تولید کنندگان متخصص معمولا" به زمانهای بالاتر از این حداقل دست می یابند . قابل توجه است که شماری از بردها و صفحاتی که خدمات ضد حریق غیر عامل سازه ای در ساختمان ارائه میدهند کمک شایانی به سازنده ها و مصرف کننده نهایی در جهت زیبا سازی و معماری ساختمان کرده اند.
آزمایشات نشان دادند که پنل ها نیازی به اینکه روی هم اجرا بشوند ندارند تا مقاومت در برابر حریق ایجاد کنند بلکه با نوآوریی هایی همچون دانسیته بالاتر و تولید محصولاتی با تلورانس دقیق تر ،توان محصولات هم در برابر حرارت آتش و هم در مقابل فشار بالاتر رفته است.
سقف ممکن است نقش پارتیشن افقی و یا گسترش دهنده یک راهرو را در ساختمان بازی کند ، که در بعضی از این موارد نیاز است که سقف در هر دو جهت مقاومت خود را حفظ کند.در تست شماره 22 استاندارد BS سقفی مورد آزمایش قرار می گیرد که باری را متحمل نیست و وظیفه اش تنها حفاظت از کف طبقه بالایی خودش است .در این حالت انتظار ما از سقف اینست که تنها یکپارچگی خود و مقاومت در برابر حرارت را بدون وابستگی به کف طبقه بالا حفظ نماید.
سقفهای ضد حریق می بایست از سرایت آتش فضای اتاق به لوازم موجود در بالای سقف مانند کابلها و کانالها محافظت نموده و یا اینکه بر عکس ، باعث جلوگیری از نفوذ آتش اتفاق افتاده در محفظه سقف ( بطور مثال کابلها ) به فضای اتاق شود.
پارتیشن های مقاوم در برابر حریق ، دیوارهای عمودی داخلی هستند که نقش یک عایق عمودی در برابر گسترش آتش در سطح ساختمان را بازی می کنندبطور مثال یک دیوار جداکننده حامی لوله ها ، راه پله ها ، چاله آسانسور و کانالهای عمودی ساختمان می تواند باشد.
این دیوارها معمولا" تحمل کننده بار نیستند اگر چه در مواردی ممکن است متحمل بار باشند .این پارتیشن ها ممکن است یا دیوارهای کاذب گچی و یا مواد مخصوص ضد حریق باشند که نوع مصرف آنهابستگی به زمان مقاومت در برابر حریق مورد نیاز است.
اکثر این پارتیشن حفظ یکپارچگی و مقاومت در برابر حریق را تا 30 دقیقه دارا هستند اگر چه که تولید کنندگان متخصص تجهیزات ضد حریق غیرعامل همچون پرومات ارائه دهنده سیستمهای مقاوم تا 4 ساعت برای این منظور می باشند .