وب سایت دکتر رامین قاسمی اصل

تدوينگر قانون نظام‌مهندسي و کنترل ساختمان با بيان اين که در حوزه مهندسي ايران از حدود مرزهاي اخلاق حرفه‌اي تعريف دقيقي نشده است، گفت: الزام اخلاق حرفه‌اي در اين زمينه چندان مشخص نبوده و اگر هم کسي الزامات موجود را رعايت نکند عواقب و مکافات آن روشن نيست.

محسن بهرام‌غفاري، تدوين گر قانون نظام‌مهندسي و کنترل ساختمان، با اشاره حوزه پزشکي و بازار که داراي تعريف مشخص از اخلاق حرفه‌اي هستند، اظهار کرد: در حال حاضر همه‌چيز بهم ريخته و حتي در بين کسبه هم، باقي‌مانده‌اي از اخلاق حرفه‌اي رعايت مي‌شود.
اين پيشکسوت حوزه نظام‌مهندسي در ادامه افزود: اخلاق حرفه‌اي با اخلاق عمومي تفاوت دارد، در اخلاق عمومي، جامعه انجام برخي رفتارها را اخلاقا مباح و برخي رفتارها را غيرجايز مي‌داند؛ البته انجام برخي از رفتارهاي اخلاقي هم حسن اخلاق محسوب مي‌شود.
بهرام‌غفاري عدم تخريب ديگران، عدم چشم‌داشت به مال غير و... را از موارد رعايت ادب اجتماعي دانست و گفت: اين ويژگي‌هاي و بسياري موارد ديگر از محسنات اخلاقي افراد جامعه محسوب مي‌شود، در نتيجه مي‌توان اين ادعا را داشت که در جامعه نظام‌نامه اخلاق وجود دارد که از آن با عنوان اخلاق عام يا Moral ياد مي‌شود، اما؛ تعدادي از افراد هستند که علاوه اخلاق عام، الزامات اخلاقي سخت‌تري را براي خود در نظر مي‌گيرند که به اين‌ها اخلاق خواص مي‌گويند و اصناف مختلف جزو اين خواص هستند؛ به عنوان مثال شايد يک فرد عادي در مقابل استفاده از يک داروي خطرناک توسط ديگر افراد اخلاقا مکلف به اقدام حرفه‌اي و بازدارنده نباشد، اما؛ يک پزشک از نظر اخلاقي موظف به اعمال رفتارهاي بازدارنده است.
بهرام‌غفاري با اشاره به اين که اخلاق خواص يا اتيکيت (Ethics) افراد در کسوت‌هايي همانند نظامي، پزشکي، قضات و... را از بسياري رفتارهاي اجتماعي که براي عموم آزاد است، منع مي‌کند، اذعان داشت: بسياري از رفتارهاي عادي در عموم جامعه مرسوم و مستوجب مجازات نيست که براي افراد خاص ممنوع است، اما؛ اين قواعد در حوزه مهندسي تدوين نشده، در حالي که حوزه مهندسي ديگر کشورها داراي قواعد خاص اخلاقي است.
به گفته اين پيشکسوت حوزه مهندسي، در صورتي‌ که فردي در جامعه اخلاق عمومي و به عبارتي آداب اجتماعي را نقض کند، عموم جامعه از فردي خاطي روي برمي‌گرداند و مجازاتي در پي نخواهد داشت تا زماني که از مرز قانون تجاوز کند در اين مرحله قانون وارد عمل مي‌شود. فرق اخلاق حرفه‌اي با اخلاق عامه در اين است که در مورد حرفه، ناقض اخلاق مستوجب مجازات است و در شوراي انتظامي براي فرد متخلف محکوميت متناسب در نظر مي‌گيرد. بنابراين خيلي از مواردي که در آيين‌نامه شوراي انتظامي نوشته شده از جنس نظام‌نامه اخلاق حرفه‌اي است.
بهرام‌غفاري در خصوص اين که برخي، تعرفه پايين خدمات مهندسي و تعهد مادام‌العمر مهندسان را از جمله عوامل عدم رعايت اخلاق حرفه‌اي مي‌دانند، تأکيد کرد: از برخي جهات اين مورد درست است و نياز به کار آسيب‌شناسي دارد، که چرا در جامعه، نقض اخلاق حرفه‌اي و نقض اخلاق عمومي در يک حرفه خاص و حتي نقض قانون بازدارنده وجود دارد.
اين پيشکسوت حوزه مهندسي در ادامه تصريح کرد: نبايد به اين معضلات توسل و تمسک نابجا کرد؛ در حال حاضر برخي از مهندسان اين موارد را توجيه‌گر نقض اخلاق حرفه‌اي مي‌دانند، اما؛ بايد تأکيد کرد که مابين علت‌يابي يک معضل تا تجويز رفتارهاي غيرحرفه‌اي، فرق بسياري است.
بهرام‌غفاري با انتقاد از اين که برخي افراد از وجود چنين معضلاتي براي رهايي از قيد و بندهاي حرفه‌اي و به نفع خود استفاده مي‌کنند، خاطرنشان ساخت: نبايد از وجود چنين معضلاتي سوءاستفاده کرد. تعرفه پايين خدمات و تعهد مادام‌العمر از معضلات قابل‌ توجه حوزه مهندسي است که بايد مورد بررسي قرار بگيرد و مانع از اين شد که موارد مذکور بستر بي‌اخلاقي حرفه‌اي را مهيا سازد.

منبع - موج