وب سایت دکتر رامین قاسمی اصل

آمار و چگونگی رخداد مرگهای خاموش  همواره در رسانه ها مطرح است و ضمن اظهار تأسف ‏از اینکه هر ساله تعداد زیادی از هم‌نوعان خود را از دست می‌دهیم و یا شاهد خسارت‌های مالی زیادی ‏هستیم، این سؤال مطرح می شود که، چرا باید این چنین باشد آیا منکر خطاهای انسانی هستیم، یا ‏تکنولوژی پیشگیری را نمی‌شناسیم و یا منکر ارزش انسانها هستیم، بطور مسلم هیچکدام، همه اینها را ‏می‏دانیم و می‏شناسیم، پس داستان چیست؟ و چرا نرخ مرگ‏های خاموش بالا است؟

انتشار آمار کار بسیار ساده‌ای است. سایت مشخصی را باز می‌کنیم و آماری  استخراج می‏شود و ‏به اطلاع مردم می‌رسد. این اطلاع‏رسانی، چه تأثیری جز درد و نا راحتی دارد؟ در حالی که، اگر ‏تکنولوژی هشدار و پیشگیری را معرفی نماییم، استفاده از آنها را در مقررات ملی ساختمان الزامی اعلام ‏کنیم و اگر قشری از جامعه نمی‌توانند هزینه آن را پرداخت کنند از محلی هزینه ها جبران شود، مسلم ‏بدانید کار مثبتی در جهت پیشگیری از مرگهای خاموش انجام گرفته‏است، اما چگونه ؟

علت‏های مرگ خاموش:‏

‏1-‏استاندارد نبودن دودکش‌ها: چه سازمانی متولی جلوگیری از کاربرد دودکش غیراستاندارد است؟ ‏به‏طور یقین می‏فرمایید مهندسان ناظر ساختمان سازمان نظام مهندسی ساختمان، لطفاً بررسی فرمایید ‏چرا دودکش‌های غیراستاندارد وارد بازار می‌شود؟ جواب روشن است، به دلیل اینکه دودکش ‏استاندارد نداریم. حال چه سازمانی مسئول جلوگیری از ورود این محصول به بازار است؟ به طور ‏یقین خواهیم گفت، سازمان ملی استاندارد که بایستی خدمت آقایان کارشناسانی که مرتباً آمار ‏مرگ‌های خاموش را می‌دهند عرض کنم اگر دودکش استاندارد وارد بازار نشود، حداقل 30 % از ‏مشکل مرگهای خاموش و خسارتهای ناشی از انفجار و وآتش سوزی حل خواهدشد.‏

اگرمهندسان ناظر بخواهندوظیفه قانونی خود را انجام ‏دهند به دلیل اینکه دودکش استاندارد نیست ‏اجازه نصب نخواهند داد، آنوقت چه سازمانی جواب مردم را خواهد داد.‏

‏2-‏اجرای دودکش های غیراستاندارد: اجرای دودکش غیراستاندارد هر اندازه دقیق باشد، با یک تکان ‏ساختمان و با سرد و گرم‏شدن محیط دودکش ترک می‌خورد و در اینصورت نشت مونواکسید ‏کربن (عامل اصلی مرگ‌های خاموش) به داخل ساختمان انکارناپذیر است.‏

‏3-‏نظارت بر اجرای دودکش‌ها: مانند بند 2 هر اندازه دقیق باشد باز تأثیر آنچنانی ندارد و در طول ‏استفاده دچار مشکل خواهیم شد. مگر اینکه بهره‏برداران خوش‏شانس باشند.‏

‏4-‏خطاهای انسانی: طراح، مجری، ناظر، مالک، نصاب تجهیزات، مصالح فروش و سایر ‏دست‏اندرکاران عاری یا بری از خطا نیستند و به تجربه ثابت شده است که نرخ بالای مرگ‌های ‏خاموش به علت استاندارد نبودن دودکش و تبعات آن، خطاهای انسانی و سایر عوامل میباشد که با ‏استفاده از هشداردهنده‌ها برای اعلام زنگ خطر به موقع و بیدارکردن به موقع بهره‏بردار و تعویض ‏هوای محل سکونت نرخ مرکهای خاموش به پایین‏ترین حد خواهدرسید.‏

نتیجه:‏

‏1-‏از اینکه اعلام کنیم که تکنولوژی هشدار و پیشگیری عامل مهمی است در کاهش نرخ مرگ‌های ‏خاموش نترسیم (این اعلام تبلیغ برای یک برند خاص نیست).‏

‏2-‏با توجه به عدم امکان انکار خطاهای انسانی،حوادث ناشی از مصرف غلط گاز ،استفاده از تجهیزات ‏غیراستاندارد و نصب تجهیزات توسط اشخاصی که صلاحیت ندارند،  مرگ خاموش چند نفر در ‏سال به عنوان نرخ پذیرفته قابل فبول است تا اگر بیش از نرخ تعریف شده بود ریشه یابی کنیم و ‏متخلف را شناسائی و مجازات کنیم . بطور یقین این نرخ باید تعیین شود همانطوریکه در سوانح ‏هوایی، دریایی و حمل و نقل زمینی و… نرخی تعیین می‏شود.‏

جمع بندی: ‏

‏1-‏استفاده از تجهیزات ایمنی و نصب آنها در کلیه ساختمانها الزامی شود تا نرخ مرگ‌های خاموش به ‏زیر 50 درصد برسد. هر اندازه این تجهیزات کامل‏تر و دارای استاندارد ملی یا بین‏المللی باشند نرخ ‏مرگهای خاموش پایین خواهدآمد.‏

‏2-‏دودکش غیراستاندارد وارد بازار نشود.‏

‏3-‏طراح، مجری و ناظر بر اجرای دودکش در ساختمانها در مجموعه مقررات ملی ساختمان ذیربط ‏تعیین شوند.‏

‏4-‏بازرسی ادواری از ساختمان  تجهیزات گازسوز الزامی گردد،به دلیل اینکه بعد از تأئید مهندس ناظر ‏نگهداری وکنترل و بازرسی باید الزامی باشد و بازرس هرحکم قانونی داد بایستی توسط بهره بردار ‏اجرا گردد.‏

‏5-‏عمر تجهیزات گازسوز تعیین گردد و تعویض آنها در زمان مقرر با حکم بازرس الزامی گردد.‏

‏6-‏از ورود مصالح، تجهیزات و خدمات مهندسی غیراستاندارد و غیرمرتبط به طور اکید ممانعت گردد.‏

در خاتمه تأکید میکنم اگر بخواهیم می‏توانیم از مرگ‏های خاموش و حوادث ناشی از انفجار و ‏آتش‏ سوزی پیشگیری نماییم،  و این درست ‏نیست که هر سال بگوئیم و بخواهیم و باز هم آمار مرگ‏های خاموش را شاهد باشیم و تأسف بخوریم ‏وبراساس خصلت درونی خیلی زود فراموش کنیم.

سخن کلیدی:بجای نصیحت کردن عمل کنیم.‏

منبع سایت شورای مرکزی

مدیر سایت: نکات کلیدی موثز در مرگ خاموش که توسط دکتر شیرازپور اعلام شد بسیار مهم است اما طبق مدارک موجود در مبحث هفده که بر پایه گزارشات حوادث سازمان آتش نشانی و خدمات ایمنی در بخش حوادث گاز در حوزه ایمنی گاز ارایه شده بخش دیگری از این حوادث مربوط به عدم تامین هوای احتراق مناسب برای وسایل گاز سوز است . اصولا گازگرفتگی دو عامل کاملا متفاوت دارد . اولی مربوط به مسئله دودکش و دومی مربوط به تامین هوای احتراق است. هر دو عامل میتواند باعث گاز گرفتکی و یا به عبارتی تولید منواکسید کربن در محل نصب وسیله گاز سوز گردد. لذا در شرایط کنونی علاوه بر موضوع دودکش که در حوادث نسبت به موضوع تهویه در رتبه پایین تری قرار دارد لازم است ضمن رعایت مسایل مطرح شده در موضوع دودکش در بخش بالا نیم نگاهی به موضوع تامین هوای احتراق وسایل گازسوز هم بیاندازیم . البته با فن آوری های نوین اگر سیستم تخلیه محصول احتراق  از همرفت طبیعی به سمت همرفت اجباری میل کند و از دودکش نوع مستقیم (direct vent) بر اساس استاندارد nfpa 54 استفاده مفید بعمل آید بسیاری از موضوعات مربوط به دودکش حل خواهد شد. ضمن اینکه نوع سیاست گذاری در بخش انرژی باعث رجوع مردم و شهروندان به وسایل گازسوز مستقل یکی از پیدیده های مهم اجتماعی در توسعه مرگهای خاموش است.  زنجیره عملیاتی که برای دودکش در ابتدای متن پیشنهاد شده بسیار طولانی و زمان بر بوده و الزامات و ملزومات بسیار می خواهد . هرچند سیاست گذاری در زمینه تولید وسایل همرفت اجباری و ارایه ضوابط و الزامات نصب آن به طور قطع یکی از روشهای میان بر  برای رسیدن به بهترین نتیجه در کوتاهترین زمان ممکن است. هر چند مشکل اصلی در بحث بهره برداری از وسایل گاز سوز درحال حاضر موضوع تامین هوای احتراق بوده که به علت نقص در طراحی اولیه عموما  با احتراق ناقص مواجه بوده و این امر اثزاث زیان بار برای شهروندان در زمان بهره برداری را باعث می گردد. در کنار بازرسی ادواری از تجهیزات گاز سوز و بررسی دودکش آن بایستی در زمینه هوای احتراق وسایل فوق هم بازرسی لازم بعمل آمده تا مسئله مرگ خاموش به سمت کاهش حرکت شتابداری داشته باشد. 

باید یاد آوری نمود که نسبت جمعیت در خانوار گاز طبیعی ( حدود بیست میلیون خانوار) در سال 93  و مرگ حاموش سالانه حدود 800 نفر  نسبت به سال پایه 1385 که ده میلیون خانوار تحت پوشش گاز طبیعی بوده و حدود 1200 نفر مرگ ناشی از گاز گرفتگی داشتیم در عمل با کاهش چشمگیری همراه بوده هر چند تعداد 800 نفر مرگ خاموش در سال بایستی به سمت صفر حرکت نماید. این آمار نسبت به حوادثی مثل تصادفات جاده ای ، سوختگی و برق گرفتکی از کمترین آمار فوتی در سال را شامل می شود.